Thomas Liljak 7.5 milioi SEK inbertitu zituen negutegiko argiztapen berrian tomatea lantzeko. Baina elektrizitatearen prezio altuek behera egitera behartzen dute. 30 tona tomate xahutzen dira eta orain urte osoan hazteko ametsari uko egiten dio. "Hori da epe luzerako politika energetiko txarragatik ordaindu behar dugun faktura", dio TNri.
– Uzta erdia ihartu da orain. Neguko nekazaritza atal itxia da enpresa honentzat, ez dudalako hobekuntzarik ikusten hurrengo hamar urteetan. Hori da Suedian epe luzerako politika energetiko txarragatik ordaindu behar dugun faktura, dio Thomas Lilja, Elleholm-en Blekingeko tomate-haztegiko zuzendari nagusiak.
Joan den udaberrian, 1,600 argi berezi jarri zituen bere negutegietan, urte osoan tomateak landatu ahal izateko. Konpainiaren fakturazioa handitzea zen asmoa, eta, aldi berean, urte osoan Suediako janaria jan nahi duten kontsumitzaile gehiago asetzea zen.
– Berotegi-enpresa gisa guretzat, gainera, abantaila bat da pertsona gehiagori urte osoan enplegua eskaini ahal izatea. Urtean 8-10 hilabetez soilik lanpostuak eskain ditzakegunean, batzuetan zaila da langileak berreskuratzea.
“Argiteria honetan 7.5 milioi inbertitu ditut, beraz, inbertsio handia da. Baina gero kaka izan zen”
Thomas Liljak ere Suediako elikadura estrategia berriaren baitan ikusi zuen inbertsioa, elikagaien autohornikuntza maila handitzea helburu duena. Ekoizpena handitzeak enplegu gehiago eta zerga-bilketa handiagoak sortuko lituzke, baina bide okerrean doa.
– Argiteria honetan 7.5 milioi inbertitu ditut, beraz, inbertsio handia da. Baina gero kaka bihurtu zen. 2021a ez da urte ona izango; emaitza kaskarra izango da. Laugarren laurdena hondamendia izan zen. Ez zen batere atera uste nuen bezala.
Langileek alde egin behar izan zuten
Abenduan, bere elektrizitatearen prezioa bi koroa ingurukoa zen kWh bakoitzeko, urtebete lehenago, berriz, 35-40 öre. 100,000 koroako argindar faktura espero zuen abenduan, baina milioi erdi koroatan lortu zuen.
– Enpresa hau zuzentzen dudan 15 urteetan, gure elektrizitatearen prezioa 35-40 öre izan da kWh bakoitzeko. Hiru koroa baino gehiagora iritsi zenean, argiztaturiko laborantza erdia itzali nuen, eta horrek landareak kolpea hartu eta hiltzen zituen.
“Enpresa hau zuzentzen dudan 15 urteetan, gure elektrizitatearen prezioa 35-40 öre izan da kWh bakoitzeko. Hiru koroatik gora iristen zenean, argiztaturiko laborantza erdia itzali nuen, eta horrek landareak kolpea hartu eta hiltzea ekarri zuen». Horixe dio Thomas Lilja tomate ekoizleak.
Elleholm-en tomate-hazkuntzarako, horrek urtarrilean landatzen hasi eta azaroan amaitzen den aurreko laborantza ziklora itzultzea esan nahi du, baina zazpi langiletik hiruk enpresa utzi behar izan zutela ere esan nahi du.
– Epe laburrean, hau benetako kolpea da, baina epe luzera ez du askorik esan nahi. Argirik gabe hazi gaitezke lehen bezala, baina inbertsioa luzaroan daramagun motxila bat izango da. Inoiz ez dugu efektu osoa ateratzen eta garratza sentitzen da.
Energia politikan konfiantza eskasa
Svenskt Näringsliv-en urtarrileko negozio panelak, non 1,428 enpresek erantzun zuten, erakusten du azkenaldian energia-politikan konfiantzak behera egin duela.
Enpresen jabeek egungo energia-politikak etorkizuneko elektrizitate-eskariari erantzun diezaion zenbateko konfiantza duten galdetuta, azaroan % 33k "ez du inolako konfiantzarik" erantzun. Urtarrilean, kopuru hori ehuneko 41era igo zen. Guztira, hamarretik zortzi gertu daude orain konfiantza «nahiko gutxi» edo «ez» dutenak.
Thomas Lilja herrialdeko etorkizuneko elektrizitate horniduraren ikuspegi iluna duen ekintzaileetako bat da. Besteak beste, argindar eskasia konponduko duen energia eolikoa dela dioten politikariekin kritikoa da.
– Goi-teknologiako gizarte moderno batek elektrizitatea behar du denbora guztian, ez bakarrik haizea egiten duenean. Argindar nahikoa ez badugu, Texasen eta Kalifornian, besteak beste, bezalako itzal partzialetan gero eta gehiago aritu beharko dugu.
"Denek Norrlandera joan beharko lukete han elektrizitatea merkeagoa delako?"
Ikusi nahiko lukeena da gobernuak elektrizitate-eremuak baztertzea, elektrizitate-zerga berrikustea epe laburrean eta Suediako hegoaldean aurreikusi daitekeen elektrizitate-ekoizpena planifikatzea.
– Oraintxe bertan herrialdeko lehiaketa baldintza ezberdinetan eraikitzen ari gara. Denek Norrlandera joan behar al dute elektrizitatea merkeagoa delako han? Gaur Suediako hegoaldeko tokiko politikaria banintz, izututa egongo nintzateke, inbertsioak eta establezimenduak atzeratuko direlako argindarrik ez dagoenean.
Iturri bat: https://www.tn.se